TAWNMANG SENNAU

Stephan C.Hmar,

Agartala,

25^th Sept 2012

Kan chawr sawnga  ramtin ngaituoa inthrung chu, ka lo in zawm pei ta a. Kan chawr sawng epa thing le ruo insawi dal dal hai le, an hna kara thli innemtak hrang diel diel hai chun, ka sun imu chu suk har nekin, an suk inden lem a. A khupa zalin, ka kut vawitieng lukhama hmangin ka in innghil ta bawr bawr a.

“Pa! Tho ta rawh. Sikul khawm ka trin an ta hi”, tia ka  kut changtieng hung sawi, hung sawi, ka naupa thawm ri chun a mi suk har phat a. Ka mit ka hei meng a. Ka naupa hmel thra tak, kum nga mi hi, ka hmai zawna a lo inthung zing a. A hmel ka hei en chieng a. ka hmel sietna po po peihawna, ka thratna po inpumbil el, naupang fel tak a na. Ama hlak chun inphalamna le trit na nei hrim hrim lo hin ka mithai chu a lo en zing a.

Naupang hmelthra le fel, ka thisen ngeia insieng le mi suongtaktu hmel chun ka lungril chu lawmna le chapona’n an hluosiptir a. Ka lungril le inmil lo tak chun, “Bawite! I trin an ta? Vawisun sikulah iem in inchuk?” tiin ka hei indawn a.

“Pa! Nursery rhymes dam maw.. Chun, bel le pei khawm!”

“Ka naupa hi chu a hmel a thrain, a fel a nih aw..” ti malamin ka hei pawm a, a bieng innemtak chu ka hei fawp ngawi ngawi a. Ama khawm chun, ni dang  nek taka nghet le det hin a mi kuo ve a; a min dawn ngai lo, “ Pa! I mi ngai” tiin lungsetak ni awm tak hin, ka dar chunga chun a khak innghatin, chawra thinghna insawi del del hai chu a hei en a.

“Bawipu! Iem a ta chu chu I mi’n dawn a. Ka ngaizing che an nawm”

“Pa Pa, kan dawnna san che ka hriet naw ie. I maw, vawisun maw.. twinkle twinkle little star khawm kan inchuka maw…Kan hotunu’n I thiem taluo a mi tih. Pa! arasihai umna khi a hla maw? Vana an um maw? Ei them thei naw maw? Pa! ei thi pha vana ei fe ve ding maw?” tiin naupang lungmawl ta chawk chun, a min dawnin a mi hril mawl mawl zing bawk.

Vawisunna ka bawipu khawsak hi ni dang a ang naw deuvin ka hriet tlat a. Ni khat thil thua intlak danglam thut a, zawnna mak tak tak a min dawn el hi, a san thei ding awm zawngin ka ngaituo zawm zing a.

“Bawi! I sikul uniform van thlak raw leh. Zinga I bun nawk ding. Suk bal pal I tih”, tiin room tienga thuom hnaw inthleng ding chun ka tir phei a.

“Pa! Pa! Kan thleng pei nawh. Ka la hak nuom” tiin, innuisak pumin a kehai truongah a tet chawr chawr a.

“Iem a ti leh?”

“Pa! Ka sikul form kan thleng nghal chun maw…Vana ka fe vat el ding an nawm..” tiin ngui rat te hin a mi hung dawn a.

“Bawia” tia vin taka khek khumin, “Hmang lo lo hril naw rawh. I thuom hnaw van thleng rawh”, tiin inrum takin ka hei tir nawk a. Tawnglo le hnungtieng min nghat nuom lovin, room tieng chun phur lo zetin a lut a. chuonga room tieng a pan lai chun a mi en zing a. A mithai vawikhat khawm ka mita inthawkin a lak sawn nawh.

Kan ring hman hma chun, ka bawipu chu, a half pant thar leh, a T-shirt var leh, a pheikhawk thratak  leh, famkim taka inthuom zosa diemin ka hmaa chun a hung ngir a. Inril le inthuk taka mi enin, “Pa! Zani khan bazaar-ah ei fe ding I ti kha. Fe tang ei tih”, a hung tih bawr bawr a.

Naupang anga hrietna det le thienghlim nei hi an um nawh. An kawla hin thil hril mei mei chi khawm an naw ding a nih. An lungrilin an pai zing el hlak chu a ni hi. A zanita ka thu hril, ka lo hriet zing ta lo chu ka naupa lungrila chun a lo det em em el a.

Ka naupa ka duot em em hi, a nuom zawngtak ka thawpui chu, ka pei am, ka pei naw, ka sin a ngaiin, bazaar-a fe ding chun kan in fiel tluk ta a.  

Vairik favang nisa hnuoia chun, cycle-in bazaar tieng kan inphur phei ta a. Ka naupa duotlai chu a hnungah kan thrungtir a. Ama hlak chun, vawikhat khawm min thla lovin det takin a mi kuo a.

Vawisuna ka naupa um dan hi nidanga a um dan leh an ang nawh. A um dan hrim hrim hi, a tawpna ding tak ni awmtak hin a um vawngin ka hriet. Amiruokchu, ama kan dawn chuong nawh. Cycle a kan tlan lai chun, lungrila um ni thrak lovin, “Bawia! I mi ngai” tiin ka hei indawn thut a. Indawn khawm kan dawnzo hma chun, ka naupa chun, “Pa! Ka ngai taluo che” tiin a mi hung kuo inrek zuol sauva. Vawisuna kan um dan hi, a danglam a. Nisienlakhawm, a san ding awm ka hriet chuong naw leiin thil dang dang ngaituo lui fawmin, thei nghil ka tum tlat lem ta pei a.

Kan lampui hraw a chun mi intuokpui ding an vang. Asanchu, vairik nisa intreng hun lai a ni leiin, mitin an inah an la um re lai tak a na. Nu le nau, khawlai dunga tuolchai hun a la ni hri naw leiin, kan lampui hraw chu tlang leipui lam angin a ruok ral a.  Lam sira hung kur tla, ngaidi hna le hlohai ti lo chu mihriem intuokpui ding an vang.

Cycle chun kan tlan pei a, kan thlung hla tiel tiel a. “Pa! tlan hrat naw rawh” tiin, hun inpam ni awm tak hin a hung ti a.

“Bawi! I tri maw? Iem a ta?”. “Pa! Ka tri le….Nang leh ei ni hi te!. Iem ka tri nasan ding”, tiin a mi dawn a. Nisienlakhawm, a thla a muong naw a nih ti ka hriet thei a; kan thlung hla po leh a nguizuol deu deuin ka hriet. Ka ngaisak rak chuong nawh. 

Darkar chanve cycle-a kan tlan hnung chun bazaar chu kan hei thlung ta a. Mi tlawm lai tak a ni leiin ka ring nek hmanin inhawi ka tih. “Bawi! Iem I dit a?” tiin ka hei indawn a. Ka kut par nghet taka chelin, a ngha kuol vel a. A mi dawn nawh.

Ka naupa chun, ka kut chelin bazaar sungah chun a mi kei pei a. Dawr kan intuokpui tin hma a chun a mi ngirpui a. A thil dit zawng ni awm tak hin, chawm khat a mi ngir pui pei a. Dit hmu zo lo ni awm takin, “Pa! a khelah fe nawk tang ei tih”, tiin dawr dang hmaah a mi ngirpui nawk a. Chuong ngawt chun, dawr pasarih a mi en pui a. Ka lungrilin “Naupang tak hi chu aw…” ka ti zing a. 

A tawp taka chun, darthlalang zawrna dawr kan thlung ta thut a. Ka naupa chun, inching thutin “Pa!” tiin ka kut nasataka chel rek zuolin, darthlalang tieng en ding hin a mi kei a. Ka hei en chun, darthlalang dawra chun darthlalang chi dang dang an zawr a. A lien deu, a chin deu, bangah chun an inkhai threp thrup a. Darthlalang pakhat chu ka hei en a, ka naupa, sam sen thal, mit meng mawi sing seng, ka kut chela ka kawla ngir zing chu ka hmu a. Ka naupa khawm chun, chu darthlalanga ka limthla chu, mit inkhap hrim lovin a lo en ve zing a. A san mumal hriet thei ni mang lo chun chawm khat kan in en tuo  a.  Darthlalanga kan inentuo zing lai chun, ka naupa chun, “ Pa! In tieng fe nawk tang ei tih”, a hung tia.

“Bawi! Ieng khawm ei inchawk naw ding maw?”

“Iengkhawm ka dit nawh” tiin hnuoi tieng a kun tlat a.

Ka kutin a hmai  duot taka chul pumin, “Bawi! Iem a ti leh?” tiin ka hei indawn a. Vawikhat khawm hieng anga hnai hin ka naupa hmel ka la en ngai nawh a. Ka naupa khawma hieng anga lungngai hmel hin a mi la en ngai bawk nawh.

“Pa! Darthlalanga ei lim kha hrezing rawh aw.. Pa! Mihriemin hung piengnaw lang khawm, I lungrilin mi duot la, mi hre zing rawh aw. Pa! Ka ngai taluo che a ni ..aw” ti lawng lawng pum chun thli, hrat takin pilvut a len hmang ang hin, ka naupa chu ka kuta inthawk chun len hmangin a um a. Kut par kara thli vuong hmang ang el hin, chawm khat lo chu ka naupa chu ka hmu ta nawh. Bazaar-a invak vel hai chun an hriet nawh a. Dawrkai hai khawmin an hriet naw bawk. Tu khawmin an hriet nawh. Bazaar, mi re thrup lai chun ka naupa, ka mit hmu ngeia inthawk chun a bo el ta a.

“U Ste! Tho ta rawh. I in sawt tah. I office kai ding in hnung I tih. Imu hi chu I va hei du de aw..” ti rawl inri lawng lawng ka hriet a. Ka mit ka hei meng chun, ka naupa hmel ka hmu ta nawh a; Ka nuhmei, hmel innotak chun a mi lo en zing lem a. Ka room ka hei ngha kuol vel a, favang thlifim ri  le ka naupa ding awm ka hei zawng ruoi a. Ka nuhmei naw chu a dang tu khawm an um nawh. Iengkhawm a danglam a um nawh. Ka natna hai chun, ruoltha ringumtak angin an mi lo la bawm zing a; lungngaina muol tamtak mi hrawzopuitu ka nuhmei khawm a khat khatin a lo la um zing. Darthlalanga ka naupa hmel chieng taka ka hmu khawm kha, tawnmang sennau el chau a lo nih.

Nursery Rhyme Twinkle, twinkle, little star-a a hril vana arasi, themphaklo vansanga lunghlu anga a eng sing seng angin, ka TAWNMANG SENNAU khawm, them theilo ka ngaituona, van anga lien sunga hin lunghlu angin a eng zing el ta a.